AMAÇ, KAPSAM VE HEDEFLER

Yerel yönetimlerin kanunen zorunluluk olan stratejik plan yapma sorumluluğunun çocuk boyutundan yeniden ele alınması ve çocuk üzerinden stratejik planların dikkatle ele alınarak uygulanması konusunun yeniden gündeme getirilmesi bu çalıştayın ana amacıdır.

İstanbul özelinde ilk olarak 2006-2007 yıllarında bazı ilçe belediyeleri bünyesinde başlatılan stratejik planlama çalışmalarının 2010-2014 yılları arası için tümüne yakınını kapsayarak devam etmesi ve son olarak da 2015-2019 yılları arasında yeni planların yapılması söz konusu olmuştur. İstanbul bütününde 39 ilçe belediyesi ve 1 Büyükşehir belediyesi kapsamında stratejik planlar temelinden yerel çocuk stratejilerinin birlikte tartışılması hedeflenmektedir.

Bu çalışma ile ulaşılmak istenen sonuçlar ise:

• Yerel yönetimler, sınırları dâhilinde yaşayan çocukların haklarını öğrenecekleri ve bu haklardan yararlanma mekanizmalarını keşfedecekleri zeminleri hazırlamalıdır. Çocuk hakları bilinçlendirme kampanyaları, yerle yönetim çalışanları düzeyinden başlayarak, ebeveynler, toplumdaki tüm kesimler ve temelde çocuklar olmak üzere düzenlenmelidir.
• Yerel yönetimler, yaşanabilir ve sürdürülebilir şehirleri kurgularken toplumun en önemli nüvesi konumunda bulunan çocukların şehirle olan iletişimini sağlayacak araçlar üretmeli, bunun üzerine araştırmaların yapılmasında destekleyici olmalıdır.
• Yerel yönetimler çocukların fiziksel, zihinsel, psikolojik ve sosyal gelişimine yönelik kentsel alt ve üstyapıyı geliştirmeli ve çocuğa uygun hale getirerek güçlendirmelidir.
• Yerel yönetimler çocukların şehirde güvenliğine yönelik çalışmaları üstlenmelidir. Taşıt odaklı ulaşım planlaması yerine çocuk ve genel olarak insan odaklı yollar, ulaşım bağlantıları üzerinde çalışmalar yürütmelidir. Yaşayan sokaklar, oyun oynanan güvenli sokaklar oluşturulmalıdır. Donuk, kullanımı kısıtlı ve göstermelik birkaç çocuk sokağı yerine, her üç ya da 2 sokaktan birinin güvenli ve taşıt trafiğinden ve parklanmasından olabildiğince arındırılmış olması hedeflenmelidir.
• Yerel yönetimler çocukların kişisel gelişimine yönelik sosyal ve kültürel altyapıyı güçlendirmeye dönük farklı projeler üretmelidir.
• Yerel yönetimler şehirlerinde belirli çocuk etkinlikleri ve hizmetleri bazında özgün kimliklere de sahip olmalıdırlar.
• Yerel yönetimler çocukların yönetime katılmaları konusunda ellerinde en önemli araç olan çocuk meclislerini (yoksa) aktif hale getirmeli ve pasif değil aktif katılımı sağlama konusunda kendi iç tüzüklerini uyarlamalıdırlar. Çocuk meclislerine çocukların katılımları okullar bazlı değil, daha çok sokak temelli, coğrafik ve çocuk nüfusa göre adil bir dağılıma sahip olmalıdır. Çocuklar çocuk meclisinde birbirilerini dinleyebilecek ve herkesin rahatlıkla konuşabileceği optimum sayı olan 15-20 çocuk sayısını aşmayacak şekilde aynı ilçede coğrafya temelli birden çok alt çocuk meclisleri kurularak katılımları sağlanmalıdır. Örneğin bir ilçede 8-9 alt mahalle ya da bölge hesaplı çocuk meclisi ve bu meclislerin kararlarını taşıyacak her birinden temsili bir ya da iki çocuğun üst ilçe çocuk meclisine dahil olduğu bir yapıya kavuşmalıdır. İlçe çocuk meclisinin ise alacağı kararları kent konseyi ve belediye yönetimi dikkate almalıdır. Dikkate alınmayan bir faaliyet içi boş ve amaca hizmet etmeyen kültürel bir faaliyet olarak kalacaktır.

Çalıştaylar Marmara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yerel Yönetimler Bölümü ev sahipliğinde ve Yrd.Doç.Dr. Yasemin Çakırer Özservet koordinatörlüğünde, İBB Çocuk Meclisi'nin de desteğini alarak düzenlenecektir. Çalıştaylar, fikir dağınıklığı olmaması ve acil eylem gerektiren alanlar da göz önünde bulundurularak 2 ana kurgu üzerinden ilerleyecektir.

1- Şehrin çocuk odaklı gelişmesi için mekân bileşimli çabalar

2- Çocuk katılımını artırmayı öngören ve gönüllülük temelli ilerleyecek çabalar şekindedir.

Çalıştay, 2 iş gününü kapsayacak ve  yerel yönetim temsilcileriyle yapılacaktır. Her yerel yönetim biriminden 3 birim sorumlusu temsilcinin katılımı beklenmektedir. Bu birimler, Kent konseyi, İmar ve Şehircilik, Stratejik Planlama, Sosyal ve Kültürel İşler, Kentsel Tasarım, Kadın ve Aile, Eğitim vb. birimlerden oluşacaktır. Çalıştayın ilk günü, açılış konuşmalarının ardından konuyla ilgili akademik ve uzman kişiler tarafından genel bilgilendirici konuşmaları içeren açılış paneli ile yapılacaktır.

İkinci gün sabah ve öğleden sonra; eş zamanlı 5-6 çalıştay grubunda (en fazla 12-15 belediye birimleri temsilcisi olacak şekilde) stratejik planlarda çocuk ve çocuğa yönelik nelerin var olduğu, nelerin eklenmesi gerektiği ve stratejik planın bu konularla ilgili olarak uygulanması süreci, son olarak da yerel strateji belgeleri konularında detaylı fikir alışverişleri yapacaklardır. İkinci günü sabah çalıştaylardan alınan kararların uygulamaya geçmesi ve aynı ilginin yönetici düzeyinde de uyanması amacıyla, belediye başkanları ya da çocukla ilgili birimlerden sorumlu başkan yardımcıları düzeyinde katılımların olacağı (2 adet eş zamanlı) yönetici çalıştayı da  yapılacaktır.